نشست «زنان و عکاسی جنگ در ایران» با حضور مریم کاظم‌زاده، فرهاد سلیمانی و رضیه غبیشی عصر روز پنج‌شنبه ۱۶ آذرماه در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی خبری ششمین دوره ۱۰ روز با عکاسان، فرهاد سلیمانی، عکاس این نشست را آغاز کرد و گفت: عکس‌های حوزه دفاع مقدس همواره برای من جذاب است چرا که این تصاویر ابعادی متفاوت از آنچه که همواره در صدا و سیما دیده‌ایم را نشان می‌دهد.
در ادامه مریم کاظم‌زاده، خبرنگار و عکاس جنگ درباره نحوه ورود خود به این عرصه توضیح داد و بیان کرد: سال‌ها به حرفه خبرنگاری پرداختم اما عکاسی را هم دوست داشتم لذا در بدو امر به عنوان یک خبرنگار که دوربین به همراه داشت وارد فضای جنگ در منطقه کردستان شدم البته بسیار خوشحالم که توانستم در این امر موفق شوم زیرا معتقدم که یک خبرنگار وظیفه دارد که در دل ماجراها حضور پیدا کند و وقایع را به دور از قضاوت و دروغ به انعکاس دهد.
او افزود: در آن زمان از نگاه من عکاسی صرفاً جنبه سندیت بخشیدن به وقایع داشت به همین خاطر اغلب از نگاه حرفه‌ای عکاسی نمی‌کردم لذا این عکس‌ها سالیان درازی در نزد من امانت بود بی آنکه کسی آنها را ببیند تا اینکه چهار سال پیش انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس آنها را به نمایش گذاشت و بسیار مورد توجه واقع شد.
کاظم‌زاده که به تازگی کتاب خود را به چاپ رسانده ادامه داد: در آن زمان جنسیت عملاً مطرح نبود. در ادامه این جلسه عکس‌های گرفته‌شده توسط مریم کاظم‌زاده از مناطق بانه و کردستان، سپل ذهاب در زمان جنگ به نمایش درآمد و وی درباره آنها توضیح داد.
فرهاد سلیمانی در این نشست به تعریف عکاسی جنگ پرداخت و گفت: به طور حتم عکاسی جنگ به تداوم و تخصص نیاز دارد اما عکس‌هایی که این دو بانو از جنگ گرفته‌اند زوایای تازه‌ای از جنگ را به تصویر کشیده‌اند زیرا نگاه لطیف آنان بر شرایط غلبه کرده است.
سلیمانی تصریح کرد: ما نمی‌توانیم مدعی شویم که عکاسان جنگ زن داریم اما قطعاً زنانی داریم که جنگ را بی‌ادعا و با توان خود عکاسی کرده‌اند. در واقع نگاه ظریف زنان عکاسانی چون: خانم کاظم‌زاده و غبیشی زوایایی از جنگ را به تصویر کشیده است که عموماً مردان به آن بی اعتنا هستند این در حالی است که زنان عکاس در اغلب کشورهای دنیا سعی در تقلید از مردان دارند تا بتوانند در شرایط رقابتی پیروز شوند به همین خاطر می‌توان گفت که آثار عکاسی زنان در جنگ ما دارای نگاهی بکر است که شیرین‌ترین عکس‌ها را با نگاهی به زندگی تصویر کرده است.
کاظم‌زاده درباره حضور نگاه زنانه در آثارش گفت: روزهایی که من دوربین به دست گرفتم بحثی از عکس هنری و نگاه زنانه نبود و ما صرفاً به خاطر وظیفه دوربین در دست گرفتیم البته حضور نگاه زنانه در هر رشته و شغلی ضروری است. در واقع هر نقص و کاستی در ابعاد مختلف مملکت ناشی از عدم حضور زنان و دیدگاه‌های آنان است.
در ادامه این نشست رضیه غبیشی، نویسنده دفاع مقدس و همسر شهید منصور عطشانی درباره ورود جنگ به زندگی و شروع عکاسی‌هایش توضیح داد و گفت: واقعیت این است که ما وارد جنگ نشدیم بلکه این جنگ بود که به‌یک‌باره وارد زندگی ما شد.
او افزود: بمباران فرودگاه و پالایشگاه همه ما را به یک‌باره وارد فضای ترسناک جنگ کرد. فضایی که بعدها آموختیم با آن زندگی کنیم و راهمان را ادامه دهیم.
سلیمانی در ادامه این برنامه، از چاپ پانزدهم کتاب "ملاصالح" اثر رضیه غبیشی خبر داد و گفت: شروع زندگی شهید منصور عطشانی و خانم غبیشی در دوران جنگ و جزیره مینو شکل گرفته است. از آنجایی که شهید عطشانی مسئول فرهنگی سپاه بوده‌اند لذا عکس‌های ایشان و خانم غبیشی بخشی از زندگی در دل جنگ را به تصویر می‌کشد که بسیار حائز اهمیت است.
در ادامه عکس‌های این زوج به نمایش گذاشته شد و رضیه غبیشی به نقل خاطرات آن دوران و عکس‌ها پرداخت.
غبیشی با اشاره به اهمیت تلاش و انگیزه گفت: این عکس‌ها نشان می‌دهد که در دوران جنگ نیز زندگی ادامه داشته و عشق همواره مهم بوده است. سختی‌های دوران جنگ در زندگی شخصی من باعث و بانی مشکلات بسیاری شد از جمله سوءتغذیه‌ای که در زمان بارداری نخست به دلیل عدم وجود مواد غذایی در جزیره مینو به آن دچار شدم اما نسل ما آموخت که در دل سختی‌ها گوهر درون خود را بیابد لذا امیدوارم که جوان‌ترها نیز از سختی‌ها نهراسند و همواره انگیزه داشته باشند.
کاظم‌زاده در پاسخ به این سؤال که چه محدودیت‌هایی برای کار در زمان جنگ داشته‌اند، گفت: بین آن دوران و امروز تفاوت‌های بسیار وجود دارد زیرا در آن زمان آینده بر مبنای سخنان امام خمینی (ره) به روشنی ترسیم شده بود و هیچ نقطه تاریکی نداشت اما امروز شرایط متفاوت است. در آن زمان بیش از جنسیت تخصص افراد مطرح بود به همین خاطر کار تنها ملاک پذیرش افراد بود.
او دغدغه‌های امروز را گسترده خواند و بیان کرد: در جامعه‌ای که امروز از کودک تا افراد مسن در آن دغدغه دارند و دچار مشکل هستند نمی‌توانم حرفی از دغدغه داشته باشم اما ای‌کاش به جای فراموش کردن افراد بازنشسته و پیشکسوت از تجربیات آنها بهره می‌بردیم و کتاب آنها را به راحتی نمی‌بستیم.
غبیشی نیز در ادامه این صحبت‌ها از دغدغه‌های فرهنگی خود صحبت کرد و گفت: متأسفانه امروز، فرهنگ در آبادان یتیم است چرا که همکاری برای حمایت از ما نویسندگان در راستای حفظ ارزش‌های دفاع مقدس صورت نمی‌پذیرد.
او تأکید کرد: من شهادت دوستان و اطرافیان خودم را به چشم دیده‌ام لذا قسم یادکرده‌ام که تا زمانی که زنده‌ام و توان دارم برای نوشتن سرنوشت آنان از پای ننشینم.
کاظم‌زاده نیز در پایان این نشست گفت: ما با انگیزه زنده هستیم به همین خاطر امیدوارم که جوانان امروز انگیزه خود را از دست ندهند و پویایی داشته باشند. امیدوارم که جوانان از سختی نهراسند زیرا سختی سبب می‌شود که گنجینه درون خود را بیابند و به آن دست پیدا کنند.